Cơ hội và thách thức du lịch thông minh tại Việt Nam

Dưới đây là tóm tắt nội dung của báo cáo được TS. Lê Tuấn Anh, Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch thuộc Tổng cục Du lịch, trình bày tại Hội thảo quốc tế mang chủ đề “Du lịch thông minh: hướng tới sự phát triển bền vững và hài hòa giữa kinh tế, văn hóa và môi trường” vào ngày 23/10/2020 tại Hà Nội. Sự kiện này diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn quốc tế Franconomics lần thứ II-2020, được tổ chức bởi Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại học Quốc gia Hà Nội và Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF).

Trong báo cáo, TS. Lê Tuấn Anh đã trình bày về tình hình phát triển tổng quan của ngành du lịch tại Việt Nam trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ. Ông cung cấp thông tin về tình hình hiện tại của du lịch thông minh tại Việt Nam và phân tích các cơ hội và thách thức đối diện trong quá trình này. Hãy cùng MobiFone CNS xem ngay nhé!

Tình hình du lịch thông minh tại Việt Nam đang diễn biến như thế nào?

Cơ hội và thách thức cho du lịch thông minh tại Việt Nam

Du lịch thông minh tại Việt Nam đã trở thành một lĩnh vực đang nhận được sự quan tâm và khuyến khích mạnh mẽ trong khoảng thời gian gần đây, xấp xỉ 5 năm qua. Quá trình này gắn liền với sự phát triển của ngành du lịch tại Việt Nam và việc tiếp cận Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đặc biệt là trong việc nắm bắt cơ hội và đối mặt với thách thức. Báo cáo đề xuất bao gồm ba mục chính:

1. Tình hình phát triển của ngành du lịch tại Việt Nam trước khi chuyển đổi số;
2. Hiện trạng và hướng phát triển của du lịch thông minh tại Việt Nam;
3. Những cơ hội và khó khăn đối với sự phát triển của du lịch thông minh tại Việt Nam.

Tình hình phát triển của ngành du lịch tại Việt Nam trước khi chuyển đổi số

Trong giai đoạn từ 2015 đến 2019, ngành du lịch tại Việt Nam đã có sự phát triển ấn tượng. Số lượng khách quốc tế đã tăng gấp đôi, từ 7,9 triệu lượt vào năm 2015 lên 18 triệu lượt vào năm 2019, đạt tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm là 22,7%. Đây là một tốc độ tăng trưởng đáng kể, cao hơn nhiều so với giai đoạn 2011-2015 với tỷ lệ tăng trung bình hàng năm là 7,6%. Đặc biệt, Việt Nam đã đứng đầu thế giới về tốc độ tăng trưởng du lịch theo báo cáo hàng năm của Tổ chức Du lịch thế giới của Liên hợp quốc (UNWTO).

Trong khi đó, số lượng khách du lịch nội địa cũng tăng lên gần một lần và nữa, từ 57 triệu lượt vào năm 2015 lên 85 triệu lượt vào năm 2019, với tỷ lệ tăng trung bình hàng năm là 10,5%. Sự đóng góp trực tiếp của ngành du lịch vào sản phẩm quốc nội (GDP) cũng đã tăng lên một tỷ trọng cao hơn trong tổng GDP của đất nước. Năm 2015, tỷ trọng này là 6,3%, trong khi năm 2019 đã tăng lên 9,2%, tăng 2,9 điểm phần trăm.

TS. Lê Tuấn Anh – Giám đốc Tổng cục du lịch đang trình bày Báo cáo. 

Trong báo cáo Năng lực cạnh tranh du lịch toàn cầu năm 2019 của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), năng lực cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam đã có sự tăng trưởng đáng kể. Trong giai đoạn từ 2015-2019, năng lực cạnh tranh du lịch của Việt Nam đã tăng 12 bậc, từ vị trí thứ 75/141 năm 2015 lên vị trí thứ 67/136 năm 2017 và thậm chí lên vị trí thứ 63/140 năm 2019.

Tất cả những thành tựu này là kết quả của việc triển khai các chính sách và chương trình của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là Nghị quyết số 08–NQ/TW ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị về việc phát triển du lịch trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Nhiệm vụ đặt ra là đưa du lịch trở thành một ngành chuyên nghiệp, có hệ thống cơ sở vật chất hiện đại và đồng bộ, cung cấp sản phẩm du lịch chất lượng cao và đa dạng, có giá trị văn hóa đặc trưng và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, mặc dù đã có những bước tiến đáng kể, ngành du lịch Việt Nam vẫn còn đối mặt với một số hạn chế, bao gồm sản phẩm du lịch chưa đa dạng, chất lượng dịch vụ chưa đảm bảo, vấn đề môi trường du lịch, công tác xúc tiến và quảng bá chưa thực sự hiệu quả. Vì vậy, phát triển du lịch thông minh đang được coi là một phần giải pháp để giới hạn và khắc phục những hạn chế này.

Trong tương lai, du lịch thông minh có thể đóng góp vào việc nâng cao hiệu suất của hoạt động xúc tiến quảng bá thông qua việc tập trung vào tiếp thị du lịch số, làm cho sản phẩm du lịch trở nên hấp dẫn hơn, cải thiện trải nghiệm của khách du lịch tại các điểm đến, nâng cao chất lượng dịch vụ, phát triển địa điểm du lịch và thay đổi cách quản lý ngành du lịch thông qua việc sử dụng ứng dụng quản lý điểm đến du lịch, hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong việc áp dụng công nghệ vào lĩnh vực du lịch.

Hiện trạng và hướng phát triển của du lịch thông minh tại Việt Nam

Từ tình hình thực tế về sự phát triển của ngành du lịch tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã thông qua Đề án tổng thể về việc ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực du lịch, theo Quyết định số 1671/QĐ-TTg ngày 30/11/2018.

Du lịch thông minh tại Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển.

Đề án này đã định rõ các quan điểm và mục tiêu tổng quát về việc sử dụng công nghệ thông tin để phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh. Nó cũng nhấn mạnh mục tiêu là đáp ứng những nhu cầu đặc thù của thị trường du lịch, tạo điều kiện cho sự kết nối hiệu quả giữa doanh nghiệp du lịch và các bên liên quan, cũng như hỗ trợ cộng đồng và các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, phù hợp với xu hướng Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Đồng thời, nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới phương thức, tăng cường hiệu suất và hiệu quả trong quản lý nhà nước, đóng góp vào tăng trưởng và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam.

Đề án này cũng xác định năm nhóm nhiệm vụ và giải pháp cụ thể bao gồm việc thúc đẩy ứng dụng công nghệ số để hỗ trợ khách du lịch trước và sau chuyến đi, cải thiện quản lý điểm đến du lịch, phát triển điểm đến thông minh, xây dựng hệ thống thông tin ngành du lịch và các ứng dụng liên quan, hỗ trợ doanh nghiệp và cộng đồng trong việc sáng tạo và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực du lịch, và cuối cùng là việc tuyên truyền, đào tạo và nâng cao nhận thức về việc ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành du lịch.

Để thực hiện Đề án này, Tổng cục Du lịch cùng với các tỉnh thành và doanh nghiệp đã tập trung vào việc triển khai nhiều hoạt động cụ thể. Điều này bao gồm việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu số trong ngành du lịch, phục vụ quản lý nhà nước và quảng bá du lịch. Hệ thống dữ liệu này bao gồm thông tin về doanh nghiệp lữ hành quốc tế, hướng dẫn viên, cơ sở lưu trú du lịch, các khu vực và điểm đến du lịch, cũng như hệ thống dữ liệu thống kê du lịch.

Ngoài ra, đã có sự hợp tác với các đối tác quốc tế như Google và Youtube để phát triển các ứng dụng liên kết để cung cấp thông tin và quản lý du lịch tới các địa phương và doanh nghiệp. Cũng đã thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ tiên tiến để phục vụ du khách. Đồng thời, đã có hỗ trợ và tạo điều kiện cho cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực du lịch.

Cùng với đó, đã có sự đào tạo và hỗ trợ đội ngũ cán bộ quản lý du lịch tại các địa phương và doanh nghiệp để nâng cao khả năng sử dụng và khai thác ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành du lịch.

Để thúc đẩy Chương trình kích cầu du lịch nội địa giai đoạn 2 với chủ đề “Du lịch Việt Nam an toàn, hấp dẫn”, Tổng cục Du lịch đã ra mắt ứng dụng “Du lịch Việt Nam an toàn” vào ngày 10/10/2020. Ứng dụng này cung cấp nhiều tiện ích để hỗ trợ khách du lịch. Ở các địa phương, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành du lịch cũng đã được quan tâm và triển khai một cách chú trọng, đạt được nhiều thành tựu tích cực.

Những cơ hội và thách thức đối với sự phát triển của du lịch thông minh tại Việt Nam

Cơ hội

1. Sự phát triển của du lịch thông minh tại Việt Nam đã mở ra nhiều cơ hội mới cho ngành du lịch. Để tận dụng thành tựu của Cách mạng Công nghiệp 4.0, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch thông minh, Đảng và Nhà nước đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ thông qua việc thiết lập các chính sách và chương trình cụ thể.

Ngành du lịch tại Việt Nam đang phát triển một cách nhanh chóng và sáng tạo, với sự kết nối mạnh mẽ với cả khu vực và toàn cầu. Điều này đã tạo ra môi trường thuận lợi để tăng cường kết nối số và phát triển du lịch thông minh.

1. Hạ tầng công nghệ số và viễn thông tại Việt Nam đã phát triển sánh ngang với các nước phát triển khác trên thế giới. Việt Nam cũng đang dẫn đầu trong việc sử dụng thành tựu của Cách mạng Công nghiệp 4.0 trong hầu hết các khía cạnh và quá trình cung cấp dịch vụ cho du khách, bao gồm cả cơ sở lưu trú, doanh nghiệp lữ hành, dịch vụ du lịch và các điểm đến du lịch.
2. Phong trào khởi nghiệp và sáng tạo dựa trên các công nghệ mới đang phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam, tập trung vào việc giải quyết các thách thức phát sinh trong quá trình phát triển.

Thách thức

Tuy nhiên, cùng với cơ hội là những thách thức cần được đối mặt. Cụ thể:

1. Chúng ta cần sự thống nhất về tư duy và nhận thức đối với xu hướng phát triển không thể tránh của du lịch thông minh, cũng như hiểu rõ bản chất của nó. Sự kết nối chặt chẽ và đồng bộ trên nền tảng số giữa các bên liên quan trong ngành du lịch cũng là một thách thức quan trọng. Đặc biệt, nguồn lực hạn chế của phần lớn các doanh nghiệp du lịch quy mô vừa và nhỏ có thể là một hạn chế trong việc phát triển đồng bộ và bền vững hệ sinh thái du lịch thông minh.
2. Khả năng và kiến thức của đội ngũ nhân lực trong ngành du lịch về du lịch thông minh và công nghệ thông tin còn hạn chế, đây cũng là một yếu tố đáng chú ý gây cản trở sự tiếp cận và phát triển du lịch thông minh. Sự phát triển của du lịch thông minh đã thay đổi cơ bản cách hoạt động của các bên trong ngành du lịch, trong khi quy định pháp lý chưa kịp theo kịp với sự phát triển thực tế.

Smart Travel của MobiFone đang là giải pháp du lịch thông minh tốt nhất!

Cần phải làm gì trong tình hình hiện tại?

Vì vậy, để đảm bảo sự phát triển của du lịch thông minh tại Việt Nam, Báo cáo đã đề xuất một số giải pháp hiện đang được ngành Du lịch tập trung triển khai như sau:

1. Tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức trong ngành du lịch về sự cần thiết và xu hướng tất yếu của chuyển đổi số trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0
2. Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu số cho toàn ngành du lịch, để đảm bảo rằng thông tin luôn được cập nhật theo thời gian thực để hỗ trợ công tác tra cứu, chỉ đạo và điều hành.
3. Thiết lập và triển khai một cơ chế phối hợp hiệu quả và liên kết giữa các bên trong ngành du lịch trên nền tảng số, thông qua việc phát triển mạnh các ứng dụng phần mềm để kết nối thông tin, trao đổi dữ liệu.
4. Xây dựng kế hoạch trung hạn, dài hạn để thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh, và huy động nguồn lực để triển khai hiệu quả.
5. Tăng cường hợp tác quốc tế, đặc biệt là với các đối tác công nghệ toàn cầu, để tận dụng tri thức và nguồn lực phát triển.
6. Cuối cùng, chúng ta cần tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao tư duy, kiến thức và kỹ năng của đội ngũ nhân lực trong ngành du lịch về công nghệ thông tin cũng như phát triển du lịch thông minh.

Theo thông tin từ Cục du lịch Quốc gia Việt Nam, MobiFone tổng hợp.