Hộ kinh doanh được chia thành 3 nhóm và áp dụng quy định mới trong chuyển đổi phương pháp tính thuế sau khi xóa bỏ thuế khoán từ đầu năm 2026?

Chính thức Cục Thuế chia hộ kinh doanh thành 03 nhóm quản lý từ 2026?

Ngày 06/10/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định 3389/QĐ-BTC năm 2025 về việc Phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”.

Trong đó, tại Bảng 2 Mô hình quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh được ban hành kèm theo Quyết định 3389/QĐ-BTC năm 2025, Cục Thuế đã quy định chi tiết cách tính thuế đối với hộ kinh doanh năm 2026 khi bỏ thuế khoán trên cơ sở phân chia thành 03 nhóm doanh thu, cụ thể như sau:

Tiêu chí	Nhóm 1 Doanh thu ≤ 200 triệu	Nhóm 2 200 triệu < DT ≤ 3 tỷ	Nhóm 3 Doanh thu > 3 tỷ
Thuế GTGT	Không phải nộp	– Theo phương pháp trực tiếp theo % doanh thu): Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ % – Tự nguyện đăng ký áp dụng pp khấu trừ nếu đủ điều kiện Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ	– Bắt buộc áp dụng khấu trừ Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ
Thuế TNCN	Không phải nộp	Tính theo tỷ lệ % trên doanh thu theo từng ngành nghề Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ %	Tính trên thu nhập tính thuế x 17% (Thu nhập tính thuế = Doanh thu – chi phí hợp lý)
Trách nhiệm kê khai doanh thu	Kê khai 2 lần/năm (đầu/ giữa năm và cuối năm) để xác định nghĩa vụ thuế	Kê khai theo quý (4 lần/năm) + quyết toán năm	Kê khai theo tháng (nếu có doanh thu năm trên 50 tỷ) hoặc quý, quyết toán năm
Hóa đơn	Khuyến khích dùng hóa đơn điện tử có mã (trong giao dịch với người tiêu dùng)	Bắt buộc dùng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nếu DT > 1 tỷ và có hoạt động kinh doanh bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng;	Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền
Sổ kế toán	Ghi chép đơn giản (được hỗ trợ phần mềm đơn giản miễn phí)	Sổ kế toán đơn giản, phần mềm miễn phí	Bắt buộc theo chế độ kế toán của DN siêu nhỏ hoặc DN vừa
Tài khoản ngân hàng	Không bắt buộc	Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh	Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh
Chuyển đổi pp tính thuế	Không áp dụng	Nếu DT > 3 tỷ trong 2 năm liên tục → áp dụng như nhóm 3 từ năm sau	Áp dụng như DN. Được khấu trừ thuế GTGT đầu vào từ kỳ đầu tiên
Kinh doanh qua nền tảng TMĐT	Nếu sàn có chức năng thanh toán: – Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu – Nếu DT cuối năm < 200tr, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: – Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý	Nếu sàn có chức năng thanh toán: – Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu – Nếu DT cuối năm < 200tr, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: – Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý	Nếu sàn có chức năng thanh toán: – Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu – Nếu DT cuối năm < 200tr được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: – Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý
Hỗ trợ từ cơ quan nhà nước	– Miễn phí phần mềm kế toán – Hỗ trợ sử dụng hóa đơn điện tử – Tư vấn pháp lý	– Miễn phí phần mềm kế toán – Hỗ trợ sử dụng hóa đơn điện tử – Tư vấn pháp lý	– Miễn phí phần mềm kế toán – Hỗ trợ sử dụng hóa đơn điện tử – Tư vấn pháp lý – Khuyến khích chuyển đổi sang doanh nghiệp để hưởng ưu đãi theo Nghị quyết 68 & 198

Như vậy, dựa trên mô hình quản lý thuế đối với hộ cá nhân kinh doanh nêu trên, có thể thấy từ 2026 thì hộ kinh doanh được chia thành 03 nhóm để quản lý:

(1) Nhóm 1: Các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng một năm

(2) Nhóm 2: Các hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng

(3) Nhóm 3: Các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng một năm.

Hộ kinh doanh có thể chọn chuyển đổi sang loại hình doanh nghiệp nào?

Căn cứ Luật Doanh nghiệp 2020 được sửa đổi bởi Luật Doanh nghiệp sửa đổi 2025 và thông tin Cổng thông tin hỗ trợ hộ kinh doanh, doanh nghiệp của Cục Thuế.

Dưới đây là các loại hình doanh nghiệp mà hộ kinh doanh có thể lựa chọn khi chuyển đổi:

Tiêu chí	Công ty TNHH 1 thành viên	Công ty TNHH 2 thành viên trở lên	Công ty cổ phần	Doanh nghiệp tư nhân
Số lượng chủ sở hữu	1 cá nhân hoặc 1 tổ chức	Từ 2 đến tối đa 50 thành viên góp vốn	Tối thiểu 3 cổ đông, không giới hạn tối đa	1 cá nhân
Trách nhiệm tài sản	Giới hạn trong phạm vi vốn góp	Giới hạn trong phạm vi vốn góp	Giới hạn trong phạm vi vốn góp	Vô hạn – toàn bộ tài sản cá nhân
Khả năng huy động vốn	Hạn chế (chỉ tăng vốn từ chủ sở hữu hoặc huy động thêm thành viên để chuyển sang loại hình khác)	Hạn chế hơn so với công ty cổ phần	Cao, dễ kêu gọi nhà đầu tư và phát hành cổ phần	Rất hạn chế
Cơ cấu quản lý	Gọn nhẹ, dễ kiểm soát	Chặt chẽ, có Hội đồng thành viên	Phức tạp hơn, có Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị	Đơn giản, chủ sở hữu toàn quyền
Ưu điểm	Cơ cấu gọn nhẹ, dễ kiểm soát; tách biệt tài sản cá nhân với tài sản công ty; giảm rủi ro về trách nhiệm tài chính.	Cơ cấu quản lý chặt chẽ, quyền lợi và nghĩa vụ được phân định rõ; tách bạch tài sản cá nhân và tài sản công ty.	Dễ huy động vốn từ nhiều nguồn, kể cả từ các nhà đầu tư bên ngoài; linh hoạt trong chuyển nhượng cổ phần; thuận lợi nếu có kế hoạch mở rộng mạnh mẽ hoặc niêm yết sau này.	Thủ tục thành lập đơn giản, toàn quyền quyết định hoạt động kinh doanh.
Nhược điểm	Khả năng huy động vốn hạn chế hơn so với công ty cổ phần.	Thủ tục chuyển nhượng vốn phức tạp hơn so với công ty cổ phần.	Cơ cấu quản trị phức tạp hơn; chi phí tuân thủ cao hơn.	Rủi ro cao do chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm vô hạn. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh
Phù hợp với	Hộ kinh doanh do một cá nhân làm chủ, muốn mở rộng quy mô nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát tuyệt đối	Hộ kinh doanh có nhiều người cùng góp vốn, muốn phân chia quyền lợi và rủi ro theo tỷ lệ sở hữu.	Hộ kinh doanh muốn huy động vốn lớn, hợp tác với nhiều đối tác và mở rộng quy mô nhanh.	Trường hợp muốn duy trì cơ chế quản lý giống hộ kinh doanh nhưng vẫn có tư cách pháp nhân để giao dịch.

Trên đây là các loại hình doanh nghiệp mà hộ kinh doanh có thể lựa chọn khi chuyển đổi. Hộ kinh doanh cá thể có thể tham khảo và lựa chọn loại hình phù hợp với khả năng và quy mô của hộ kinh doanh

Xem thêm: