Kinh tế Mỹ – Vì sao các dự báo liên tục sai?

Kinh tế Mỹ đang trải qua một giai đoạn đặc biệt với nhiều đặc điểm mới chưa từng có trong lịch sử các chu kỳ tăng trưởng và suy thoái trước đây, theo các chuyên gia. Hôm nay, Bộ Thương mại Mỹ công bố rằng GDP quý II tăng 2,4% (đã hiệu chỉnh theo cơ sở năm), vượt xa dự báo tăng 1,8% của các nhà phân tích trong khảo sát của hãng dữ liệu Refinitiv và cao hơn quý I. Cùng MobiFone CNS xem ngay!

Kinh tế Mỹ – Vì sao các dự báo liên tục sai?

Dù chi tiêu tiêu dùng tăng chậm hơn so với quý I, nhưng vẫn đủ để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do chiếm phần lớn hoạt động kinh tế và góp phần lớn vào GDP. Cùng với đó, đầu tư kinh doanh cũng tăng mạnh 7,7% trong quý II so với chỉ 0,6% trong quý I. Tốc độ này đã vượt xa dự đoán của các chuyên gia về một cuộc suy thoái có thể xảy ra vào giữa năm nay do tăng lãi suất.

Các chỉ số tích cực khác cho thấy nền kinh tế Mỹ đang ổn định hơn. Thị trường lao động mạnh mẽ với mức tăng lương đã vượt qua lạm phát. Số lượng yêu cầu trợ cấp thất nghiệp giảm mạnh, xuống còn 221.000 đơn, là mức thấp nhất trong lịch sử. Đầu tư kinh doanh đang tăng trưởng ấn tượng.

Tổng thể, triển vọng “hạ cánh mềm” đang gia tăng, tức là kinh tế có xu hướng giảm tốc một cách chậm rãi và ổn định thay vì giảm mạnh và gây ra suy thoái. Các chuyên gia và doanh nghiệp đang cảm thấy lạc quan hơn về tương lai của kinh tế Mỹ. Trong bối cảnh này, Cục Dự trữ liên bang Mỹ đã nâng lãi suất và có niềm tin vào khả năng hạ cánh mềm.

Tuy vậy, vẫn còn một số đặc điểm chưa từng có tiền lệ trong kinh tế Mỹ, khiến các dự báo về suy thoái trở nên phức tạp hơn. Nguồn cơn của lạm phát và nguyên nhân khiến Fed phải can thiệp để điều chỉnh kinh tế đã thay đổi. Nền kinh tế đang hồi phục và nhu cầu lao động mạnh mẽ, nhưng cơ cấu cung ứng đang gặp khó khăn. Lạm phát cũng khó điều chỉnh hơn và một số yếu tố cấu trúc có thể ảnh hưởng đến giá cả trong tương lai.

Tiếp tục nhìn vào lịch sử kinh tế của Mỹ, chúng ta thấy rằng kỷ nguyên sau năm 1981 đã mang lại nhiều sự thay đổi so với các chu kỳ kinh tế trước đó. Kinh tế Mỹ đã trải qua 12 lần mở rộng và 13 lần suy thoái kể từ năm 1945. Tuy nhiên, từ năm 1981, quá trình mở rộng kéo dài trung bình 3,7 năm và thường kết thúc do Fed tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát.

Tuy nhiên, vào năm 1981, Chủ tịch Fed Paul Volcker đã thực hiện một cuộc suy thoái sâu sắc để giảm lạm phát, và từ đó, có 4 lần kinh tế Mỹ mở rộng kéo dài từ 6 đến gần 11 năm. Những lần mở rộng này thường kết thúc vì các rạn nứt trong hệ thống kinh tế, chẳng hạn như suy thoái ngành công nghệ vào năm 2001 và vỡ bong bóng nhà đất vào năm 2007. Kỷ lục tăng trưởng kéo dài gần 11 năm, trước khi bị đại dịch COVID-19 tác động, cho thấy khả năng Mỹ tiếp tục tăng trưởng ổn định.

Trong hiện tại, kinh tế Mỹ có nhiều điểm giống với các chu kỳ sau năm 1981. Tuy nhiên, có sự xuất hiện của các rạn nứt trong vài lĩnh vực do tăng lãi suất. Mặc dù có những biến động trong thị trường lao động, vòng xoáy giá – lương vẫn chưa rõ ràng.

Một trong những thách thức lớn là việc dự báo lạm phát. Nguyên nhân gây ra lạm phát hiện nay khác so với quá khứ, vì nguồn cung của nhiều mặt hàng bị gián đoạn sau đại dịch và xung đột Ukraine. Cơ cấu cung ứng đang hồi phục, nhưng càng khó khăn hơn để giảm chi phí như trong quá khứ. Điều này được gia tăng bởi các yếu tố cấu trúc như căng thẳng địa chính trị, chủ nghĩa bảo hộ, phi toàn cầu hóa và dân số già hóa.

Trong bối cảnh này, việc đưa ra dự đoán về thời điểm Mỹ có thể suy thoái trở nên phức tạp hơn và thậm chí không đồng nhất giữa các chuyên gia và lãnh đạo doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu Fed có thể thực hiện thành công chính sách “hạ cánh mềm,” thì khả năng Mỹ tiếp tục tăng trưởng ổn định trong 4 hoặc 5 năm tới là khả quan.

Tóm lại, kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều yếu tố chưa từng có tiền lệ, làm cho việc dự báo và đánh giá tương lai trở nên phức tạp. Sự tăng trưởng tích cực trong quý II và triển vọng “hạ cánh mềm” mang đến hy vọng cho nền kinh tế Mỹ trong tương lai, nhưng cũng cần lưu ý rằng có nhiều thách thức còn phải vượt qua.

Nguồn: VnExpress