Bộ TT & TT đưa ra lý do vì sao chưa hết cuộc gọi rác

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, việc xử lý các cuộc gọi rác không đồng nghĩa với việc ngừng hoàn toàn cuộc gọi từ các sim rác, vì chúng có thể được thực hiện từ các sim chính chủ.

Trong cuộc họp vào chiều ngày 6/9, đại diện của Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết rằng họ đang thực hiện nhiều biện pháp để ngăn chặn cuộc gọi rác. Đến nay, đã có tiến triển khi hơn 12 triệu thuê bao không chính chủ hoặc không đúng thông tin đã bị khóa hoặc thu hồi. Tuy nhiên, tình trạng các cuộc gọi và tin nhắn rác vẫn tiếp tục là một vấn đề cấp bách.

DSC08213 5939 1680696041 jpeg 4861 9287 1694077191

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, một sim là chỉ là một công cụ để liên lạc và truyền thông tin. Ngoài lợi ích, sim cũng có thể bị lợi dụng cho mục đích xấu. Dựa trên báo cáo của tổ chức Hiya, Bộ cho biết rằng trong quý II/2023, người dùng trên khắp thế giới đã nhận khoảng 6,5 tỷ cuộc gọi không mong muốn, tức là 70 triệu cuộc gọi mỗi ngày.

Tại Việt Nam, cuộc gọi không mong muốn có thể chia thành ba loại: cuộc gọi làm phiền, cuộc gọi lừa đảo và cuộc gọi có mục đích xấu khác, được gọi chung là cuộc gọi rác. Trong số này, có những cuộc gọi xuất phát từ các sim chính chủ, vì vậy không thể coi tất cả là cuộc gọi rác.

Thứ trưởng Phạm Đức Long đã đưa ra ví dụ về ngành telesale (tiếp thị từ xa), nơi các công ty vẫn xem đây là một cách làm hiệu quả. Nhiều công ty cho phép nhân viên tự tiếp thị bằng số điện thoại cá nhân thay vì số của công ty. Khi đó, người thực hiện cuộc gọi sử dụng số điện thoại đã đăng ký chính chủ, nhưng vẫn bị coi là cuộc gọi rác.

Theo ông Long, nếu áp dụng Nghị định số 91 về chống tin nhắn, thư điện tử và cuộc gọi rác, những người thực hiện cuộc gọi này sẽ phải đăng ký với tên thương hiệu. Tuy nhiên, cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa có công cụ để xử lý tình trạng này. Đối với loại hình tin nhắn, các nhà mạng không thể xâm phạm thông tin cá nhân, nhưng có thể sử dụng các biện pháp kỹ thuật để phát hiện và chặn các từ khóa liên quan.

Một lý do khác khiến vấn đề về cuộc gọi rác vẫn tồn tại là việc đăng ký sim không chính chủ. Trong vòng ba tháng kiểm tra gần đây, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết họ đã phát hiện và xử lý 8,6 triệu thuê bao thuộc danh mục “sở hữu trên 10 sim” và có trường hợp người dân đứng tên hộ để đăng ký thuê bao.

“Những sim này chính xác với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, là người thật, đăng ký thật, nhưng sau khi đăng ký lại để người khác sử dụng,” ông nói. Nhiều đại lý cũng lợi dụng lỗ hổng này để tạo ra các sim không chính chủ, có thể sử dụng trong các cuộc gọi lừa đảo và các mục đích xấu khác.

Theo ông, việc xử lý về cuộc gọi rác và sim rác cần phải có hai hướng tiếp cận khác biệt, “không thể giải quyết cả hai trong một lần”.

Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề xuất một biện pháp mới để ngăn chặn cuộc gọi rác bằng cách phân loại chúng thành cuộc gọi quảng cáo làm phiền hoặc cuộc gọi lừa đảo, và sử dụng hình thức gọi điện định danh (Voice Brandname) để hạn chế chúng. Hiện tại, nhiều cuộc gọi lừa đảo thường mạo danh các cơ quan chức năng như Bộ Công an, Viện kiểm sát, hoặc tòa án để dụ người dùng thực hiện theo chỉ dẫn. Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết họ sẽ hợp tác với các đơn vị này để tạo ra cuộc gọi brandname.

“Khi các đơn vị này gọi đến người dân, tên định danh sẽ được hiển thị giúp họ phân biệt thật và giả. Với bất kỳ cuộc gọi nào từ số điện thoại không có tên định danh, người dân sẽ biết đó là cuộc gọi rác,” ông Long nói.

Theo Thứ trưởng, các nhà mạng đã phát triển giải pháp kỹ thuật cho hệ thống voice brandname và dự kiến triển khai nó trong tháng 9 hoặc 10 tại các địa phương và bộ ngành liên quan. Ngoài ra, các doanh nghiệp lớn thường liên quan đến các trường hợp lừa đảo mạo danh, như ngân hàng, cũng được khuyến nghị sử dụng cách này.

Đối với các hình thức quảng cáo qua cuộc gọi và tin nhắn, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ yêu cầu các doanh nghiệp quảng cáo phải đăng ký brandname và sẽ tăng cường xử phạt những người vẫn tiếp tục sử dụng số điện thoại cá nhân.

“Những giải pháp này có thể chưa đủ để giải quyết hoàn toàn vấn đề cuộc gọi rác, nhưng chúng là các biện pháp kỹ thuật tạm thời, và còn cần phải có thêm nhiều giải pháp khác,” ông Long nói.

Ngoài ra, Bộ cũng đã yêu cầu các nhà mạng xử lý nghiêm túc tình trạng sim không chính chủ. Bất kỳ nhà mạng nào vi phạm sẽ bị đình chỉ phát triển thuê bao mới.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm cũng đề xuất cần phân loại các loại cuộc gọi rác để có biện pháp xử lý phù hợp. Ví dụ, với cuộc gọi telesale, ông cho rằng doanh nghiệp có thể biết nó làm phiền người dùng, nhưng do hiệu quả nên vẫn sử dụng. Ông đề xuất một giải pháp công khai tên của các doanh nghiệp loại này “để họ hiểu rằng hành vi làm phiền khách hàng và thiếu văn minh thương mại có thể ảnh hưởng đến thương hiệu và hoạt động kinh doanh, và do đó có thể thay đổi.”

Với cuộc gọi lừa đảo, ông Lâm cho biết cuộc gọi thực chất chỉ là một phần của toàn bộ kế hoạch, và kẻ gian sẽ cần thêm nhiều thao tác khác để dụ dỗ người dùng. Do đó, cần kiên nhẫn thay đổi nhận thức của người dùng và phối hợp với nhiều cơ quan khác nhau để xử lý.

Xem thêm: