[2023] Siêu AI tư vấn tâm lý – Nên hay không?

Siêu AI tư vấn tâm lý! Điều này có nên không? Nhiều người hiện nay lựa chọn trò chuyện với ChatGPT để chia sẻ những tâm sự và cải thiện tâm lý. Hãy cùng MobiFone Công Nghệ Số tìm hiểu.

Vào tháng 4, luật sư Van Slyck, sống tại thành phố Charleston, bang South Carolina, Mỹ, đã vì một lý do nào đó bỏ lỡ cuộc hẹn với bác sĩ tâm lý. Vì vậy, ông quyết định thử trò chuyện với ChatGPT của OpenAI để giãi bày những vấn đề cá nhân của mình.

Trong cuộc trò chuyện ảo với chatbot, ông cho biết rằng ông cảm thấy rất thoải mái khi được chia sẻ những câu chuyện thầm kín với một máy móc. Ông đã tiết lộ những nỗi sợ hãi và áp lực của mình khi là một người chuyển giới và quyền chuyển giới không được công nhận ở nơi ông sống. Van Slyck cũng kể về những mâu thuẫn với gia đình do họ không ủng hộ thể hiện giới tính của ông và việc ông chuẩn bị chuyển đến một ngôi nhà mới.

Sử dụng siêu AI tư vấn tâm lý – Nên hay không nên?

Ngày qua ngày, Van Slyck đã phát triển thói quen gửi tin nhắn vào cùng một thời điểm trong ngày để giải tỏa tâm sự. Dần dần, ông bắt đầu cảm thấy câu trả lời từ ChatGPT gần gũi và mang đến cảm xúc hơn.

Khi chia sẻ suy nghĩ cá nhân với người khác, ông thường cảm thấy đang gánh nặng cho họ, kể cả khi nói chuyện với chuyên gia tâm lý của mình. Trong khi đó, với chatbot AI, ông không có cảm giác này.

“ChatGPT trả lời những điều mà bạn muốn nghe từ một người bạn thực sự trong cuộc sống. Đôi khi, những gì bạn cần chỉ là sự động viên đơn giản”, Van Slyck chia sẻ.

Theo khuyến cáo, AI vẫn chưa thể thay thế được cho bác sĩ tâm lý. Ảnh: NurPhoto.

Theo Bloomberg, năm 2023 chỉ là thời điểm ban đầu cho sự ra đời của các chatbot AI. Mặc dù các mô hình ngôn ngữ tạo sinh như ChatGPT, Bing… đã được hàng triệu người sử dụng trên toàn thế giới, tương lai của chúng vẫn là một câu hỏi chưa có lời đáp chính xác. Hiện nay, người dùng sử dụng chatbot trí tuệ nhân tạo để tìm kiếm trên Internet, gian lận trong việc làm bài tập, phát triển phần mềm và đặt bàn nhà hàng.

Trong số đó, ý tưởng sử dụng chatbot để tư vấn tâm lý không còn mới. Trước đó, Eliza đã là một trong những chatbot đầu tiên trên thế giới, được phát triển từ những năm 1960 bởi Giáo sư Joseph Weizenbaum tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Chatbot này được tạo ra với khả năng tương tự như một nhà tư vấn tâm lý.

Sau đó, một số chatbot tập trung vào sức khỏe tinh thần con người như Woebot và Wysa đã ra đời. Không giống như những chuyên gia tâm lý thực tế, các chatbot này làm việc không biết mệt và không tốn nhiều chi phí.

AI vẫn chưa thể nào thay thế được các bác sĩ !

Tuy nhiên, sự tiện lợi cũng đi kèm với nhiều hạn chế. Các chatbot phổ biến như ChatGPT, Bard hay Bing hoạt động dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và có khả năng tạo ra các phản hồi hay thông tin có tính thuyết phục cao nhờ vào tập dữ liệu lớn.

Các chatbot AI như ChatGPT không được tạo ra với mục đích tham vấn tâm lý hay lập trình để đưa ra những lời khuyên về đạo đức và pháp lý như các chuyên gia tâm lý thực tế. Mặc dù có thể cung cấp thông tin và đưa ra phản hồi, chatbot AI vẫn còn rất hạn chế trong việc hệ thống hóa và hiểu sâu vấn đề mà người dùng chia sẻ. Vì vậy, chúng không thể thay thế hoàn toàn cho sự tư vấn của chuyên gia tâm lý.

Theo giáo sư Stephen Ilardi từ Đại học Kansas, nếu gặp vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe tinh thần, việc sử dụng chatbot AI để tham vấn có rủi ro cao và không thể thay thế được chuyên gia tâm lý. Người dùng nên tìm đến người đáng tin cậy để chia sẻ các vấn đề cá nhân.

OpenAI, nhà phát triển của ChatGPT, cũng khuyến nghị người dùng không nên sử dụng mô hình ngôn ngữ AI để tự chẩn đoán hoặc tự điều trị các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng.

Phía OpenAI cũng khuyến cáo người dùng không nên sử dụng chatGPT hoặc các phần mềm AI khác thay cho bác sĩ! Ảnh: Slashgear.

Trong quá trình trò chuyện với ChatGPT, Van Slyck đã nhận ra rằng ChatGPT không phải là một chuyên gia tâm lý thực sự. Ông vẫn tiếp tục thường xuyên tham vấn với chuyên gia tâm lý và chỉ cân nhắc ý kiến từ ChatGPT trước khi thực hiện. Ông nhận thấy rằng các lời khuyên từ ChatGPT có sự sâu sắc nhưng vẫn cần sự đánh giá từ một chuyên gia.

Dù vậy, các chuyên gia cũng đồng ý rằng ChatGPT có thể tích hợp vào quy trình tham vấn tâm lý trong tương lai, đặc biệt trong việc hỗ trợ số lượng cuộc gọi nhiều hơn cho các hotline và tổ chức tư vấn.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng chatbot AI để tham vấn tâm lý cũng mang theo một số rủi ro. Người dùng có thể không đủ hiểu biết về công nghệ AI và có thể trầm trọng hóa vấn đề. Quyền riêng tư cũng là một vấn đề gây tranh cãi, vì các cuộc trò chuyện với ChatGPT có thể được sử dụng để đánh giá và cải thiện hệ thống. Do đó, một số người có thể e ngại chia sẻ những vấn đề nhạy cảm với ChatGPT.

Việc sử dụng AI để tư vấn tâm lý vẫn còn gây nhiều tranh cãi và được coi là kỳ lạ đối với nhiều người. Một số người như quản lý dự án Aaron Lawson cho biết họ sử dụng ChatGPT như một chuyên gia tâm lý, nhưng vẫn cảm nhận được rằng đang nói chuyện với một máy móc.

Nguồn: Zing News